Mercedes-Benz
540K Stromlinienwagen, 1938
Aerodynamica ontdekken en suprematie bewijzen

Inmiddels heeft zowat iedereen met een groot hart voor auto’s - en historische vierwielers in het bijzonder - weet van het ‘Walhalla’ van Mercedes-Benz. Het is de met veel mystiek omhulde verzamelplek voor meer dan 1.000 auto’s of overblijfselen daarvan, waar ‘nog wat werk aan is’ alvorens ze de honderden collega’s kunnen vervoegen die door Mercedes-Benz Classic in toptoestand en rijklaar zijn gerevalideerd.
De restauratie van auto’s, vaak beter te omschrijven als ‘heroplevingsproject’ is een aangelegenheid die onder de grote koepel van het merk met de ster als een soort ‘business unit’ wordt bekeken, wat betekent dat er projecten moeten worden geselecteerd en gebudgetteerd. Zo werd in 2011 een chassis met bijzondere historische waarde uit zijn donkere opslagplek gehaald om er een unieke vooroorlogse auto mee te laten herleven: de ‘540 K Stromlinienwagen’ uit 1938. Lastig ‘detail’: de buitengewone carrosserie was spoorloos verdwenen! Om een dergelijk project tot een goed einde te brengen moet er een subtiel evenwicht bewaard worden tussen de grenzeloze passie voor classic cars en een encyclopedische kennis van elk detail van het doelobject.
Gelukkig bestonden van de ‘540 K Stromlinienwagen’ nog heel wat glasplaatfoto’s en ook een grote overzichtstekening op schaal 1:5 was voorhanden. Detailtekeningen bleken echter even spoorloos als de carrosserie.

Uitdagende aerodynamica en meer…

De ‘540 K Stromlinienwagen’ werd geboren vanuit twee uitdagingen: deze van de aerodynamica – in de jaren dertig ontdekte men het belang van de stroomlijn – en de heel wat minder fraaie uitdaging om de Duitse suprematie in alles en nog wat te bewijzen, wat later zou ontaarden in de tweede wereldoorlog.

Naar het einde van de dertiger jaren was de 540 K het topmodel uit het Mercedes-Benz aanbod. In die tijd was snelheid een verkoopargument van fenomenale waarde en het criterium bij uitstek om ‘als beste’ erkend te worden. Het beheersen van de luchtweerstand zou het automerk direct voordeel opleveren in de concurrentiestrijd. Naast de uitdaging van de luchtweerstand ontdekte men ook dat een lager gewicht auto’s sneller kon maken. Brandstofbesparing was niemands zorg!

De 540 K kreeg dan ook niet alleen een voor die tijd extreem gestroomlijnde carrosserie, ze werd bovendien uit aluminium gevormd. Voor de standaard 540 K uit de catalogus werd een Cx van 0,57 opgetekend. Bij het gestroomlijnde unicaat daalde dat tot 0,36! Dat bracht de topsnelheid op 185 km/u met een praktisch aan te houden continu reissnelheid van 165 à 170 km/u.

De unieke 540 K Stromlinienwagen werd als strijdwapen gebouwd voor een autosportwedstrijd tussen Berlijn - Rome en terug, een ‘sportief’ gebeuren dat de verbondenheid tussen Adolf Hitler en zijn schijnbare medestander Mussolini moest benadrukken. In werkelijkheid was de wedstrijd een pure demonstratie van de technologische voorsprong van de Duitse auto-industrie. Mercedes-Benz had zijn ‘540 K Stromlinienwagen’ startklaar, maar de wedstrijd werd nooit gereden… omdat de oorlogszucht er anders over besliste.