Classic Car Magazine

Meesterwerken
op kleine schaal

Zeg niet zomaar ‘miniatuur’ tegen een creatie van de Hasseltse Michel Stassart. Dat zou op zijn zachtst uitgedrukt oneerbiedig zijn. De schaalmodellen van zijn hand zijn kunstwerken. Unieke stukken, perfect afgewerkt tot in het kleinste detail. Schaalmodellen met een ziel. En dat zie je, dat voel je.

Van hobbyist tot specialist
Hoe zoiets groeit? Letterlijk uit ‘spielerei’. Begin jaren ’90 was het zijn hobby om modelauto’s van schaal 1:18 of 1:24 te verbeteren. Vertrekkende van eenvoudige commerciële schaalmodellen. Maar dat bleek al gauw te simpel en bracht niet meer de nodige voldoening. Dus gaf hij er een eigen twist aan. De Ferrari’s, Mercedessen of Porsches kregen, niet enkel, een andere kleur, een bijzondere striping of optionele sier. Het was goed, voor een tijdje...

Al vlug ging de uitdaging naar ingenieuze en duurdere modellen, vaak door artiesten ontworpen en in beperkte oplage uitgebracht. Die werden meestal in opdracht uitgevoerd. Want ondertussen had men de weg naar Michel al gevonden. Voor enthousiast aangekochte pakketten met schitterende afbeelding op de doos en ogenschijnlijk duidelijk bouwplan erin, maar die thuis dan toch niet realiseerbaar waren. Er was geen beginnen aan. Of hij ze wilde monteren...

Onze sponsors

Met veel plezier. Want de vingers jeuken altijd om te creëren. Beetje bij beetje bracht hij zelfs verbeteringen aan bij bestaande concepten. Dat begon bij de buitengewone Ferrari F40 van Bburago 1:18 of de Evoluzione F40 LM (Jean Blaton versie). Hij maakte de details nóg realistischer dan voorzien in het pakket en fabriceerde ze zelf. Die trend van aanpassen groeide uit. Waar het originele ‘doosexemplaar’ een gesloten model was, kon bij de aangepaste versie de motorkap of de koffer openen. Een surplus dat erg gesmaakt werd bij zijn klanten. En zo kwam stilaan de vraag om dat idee uit te breiden. Of hij een schaalmodel wilde maken van wagens die niet als bouwpakket verkrijgbaar zijn... eigen creaties.

Zo bouwt Michel nu unieke klassiekers en exclusieve wagens. Aanvankelijk in opdracht van de eigenaars van de ‘echte’ wagen. Het is een kleine wereld in die kringen. Zijn naam en faam trekt dus al gauw ook collectors aan. Mensen die een bijzondere wagen als levensgroot exemplaar bezitten, door de waarde ervan goed opgeborgen achter slot en grendel. Maar die hun grote droom toch altijd dichtbij willen hebben. In het klein, op hun bureau of in de woonkamer.

The making of
Het vervaardigen van zo’n exacte replica in het klein is een uitdaging. Dat is vertrekken vanaf een wit blad...

Hoe begin je daaraan? Met de auto goed te bekijken, op te meten, en nog eens na te meten. Langs alle kanten. Buiten, binnen, boven, onder, voor, achter, zijlings. En door honderden foto’s te nemen vanuit verschillende invalshoeken. Elk detail wordt vastgelegd. Dan is het duiken in archieven, boeken, tekeningen en plannen. Kortom alle beschrijvend materiaal dat voorhanden is bij de eigenaar van de wagen, de constructeur of de designer. Met aandacht voor verschillen in maatvoering. Want een duim of een centimeter dat is een heel verschil. En de kleinste misser op dat vlak heeft grote consequenties. Na de researchfase start het tekenen en berekenen. Gevolgd door het eigenlijke ontwikkelen. Elk onderdeel wordt met de hand gemaakt en is identiek aan het levensgrote alter ego. Dat vraagt technisch inzicht, materiaalkennis, precisiewerk en véél geduld.
De finesse
De modellen op schaal 1:8 (ongeveer 25 cm breed op 60 cm lang) bestaan uit minstens 5.000 onderdelen. Alles werkt, met uitzondering van de motor. De deuren, de motorkap en koffer kunnen open, de wielen zijn afneembaar. En het bijzondere is: niets is verlijmd. Bij de echte versie is dat immers ook niet het geval.

Het voertuig wordt in fases opgebouwd. Op een aluminium en messing frame wordt het koetswerk aangebracht, al dan niet in flinterdun aluminium. De banden - met waarheidsgetrouwe profielen - zijn op maat gemaakt en vervaardigd uit GOM kunststof, een materiaal dat veroudering weerstaat. Bouten, schroeven, sierdoppen, versnellingspook, spiegels, velgen, ruitenwisser,... het is millimeterwerk in messing, staal, chroom of zilver. Bij de radiator zie je het ultrafijne mazenwerk van lamellen. Het kenmerkt de grote zorg waarmee dit werk gerealiseerd is.

Dezelfde precisie geldt voor remmen, vering en andere elementen. Kabels of leidingen zijn letterlijk haarfijn. Ruiten zijn gebogen en perfect gevormd. Houtwerk wordt gelakt, gepolijst en opnieuw gelakt. Net zo vaak tot het identiek is aan het origineel. Schapenleer wordt ultradun gefileerd om daim en leer van mekaar te scheiden. Met die uiterst fijne laag worden, waar nodig, de zetels bekleed.

Zo wordt het schaalmodel met de grootste nauwkeurigheid opgebouwd en afgewerkt. Interieur, mechaniek en koetswerk. Tot en met de onderscheidende kleurstelling en belettering of sponsorsticker: elk detail klopt en is een exacte kopie van het levensecht exemplaar. Dit is geen modelbouw meer; dit is kunst. Het is net in de finesses dat men de hand van de meester herkent.
Exacte kopie
Wie aanklopt bij Michel om een replica te maken van zijn klassieker krijgt de vraag: waarvan? De staat waarin het voertuig zich nu bevindt of zoals het was in de gloriedagen van weleer?

Het is de automobielkenner wellicht niet onbekend dat in vroeger jaren de nummering van racewagens met de hand uitgevoerd werd en dus vrij onregelmatig overkwam. Ook dat specifiek aspect laat Michel niet onbehandeld; hij zoekt de juiste gegevens op.

Specifieke kleur
Dit is wat ze passie noemen. De gedrevenheid om het origineel zo nauwkeurig mogelijk na te bootsen. Het kenmerkt ook het werk waar Michel aan bezig is op het moment van onze ontmoeting. Hij toont een Shelby Daytona Coupe gebaseerd op het Brock design uit 1963. Van het origineel zijn er ooit zes gebouwd tussen 1964 en 1965. De Cobra zou in dat jaar concurreren met Ferrari in de 24 uur van Le Mans. Dat het koetswerk blauw moest zijn met twee witte strepen, dat stond vast. Omdat het destijds gebruikelijk was de auto te schilderen met wat er op dat moment voorhanden was – en dat veranderde dus regelmatig – kreeg deze Cobra onbedoeld het ‘Vicking Blue’ mee van Ford Mercury uit 1962.

Een bijzonder feit dat Michel ontdekte tijdens zijn research voor deze opdracht. Kwestie welke collorage aan de replica toegekend wordt.

Auto’s met naam
Michel Stassart heeft geen website en voert geen publiciteit. Het ontwerpen van een project kan oplopen tot anderhalf jaar research en ontwikkeling, het bouwen zelf van zijn creaties neemt zo’n zes maanden in beslag en draagt een prijskaartje vanaf 15.000 euro. Afhankelijk van de specifieke vraag van de klant en omvang van de opdracht. Toch is zijn agenda altijd gevuld. Mensen willen een schaalmodel van hun wagen juist omdat híj het gemaakt heeft. Wat nog maar eens onderstreept dat we hier te doen hebben met een artiest van absolute wereldklasse.
https://www.michel-stassart-creation.be/


Tekst: Karina Ramaekers
Foto’s:  Michel Stassart