Classic Car Magazine

Steam Punk @

Festival of Steam and Transport

Historic Dockyard Chatham (UK)

Pareltjes uit het stoomtijdperk, figuren die zo uit een verhaal van Jules Verne of Charles Dickens lijken te stappen, flaneren tussen oldtimers, authentiek vermaak met draaimolens, speelkasten en ander amusement voor klein en groot, industriële architectuur, maritiem erfgoed, … Moeilijk kiezen? Ga voor alles! Leef je uit op het Festival of Steam and Transport in de Historic Dockyard van Chatham (UK).

ICONS of elegance TROK NAAR DAAR
EN HIELD AAN EDITIE 2015 DEZE MEMOIRES OVER
HOP OVER NAAR DE UK

Wolkensluiers in 50 tinten grijs bij vertrek in België. Gelukkig komt het weer ook in vakantiestemming, want evenredig met het aantal afgelegde kilometers richting haven van Calais klaart de lucht op. “Have a nice trip”, zegt de douanebeambte als we de ferry nemen richting ‘white cliffs of Dover’. En dat wordt het. Absoluut. Drie kwartier later en een portie fish and chips zwaarder rijden we de boot af. Tegen alle clichés in: de zon tegemoet.

HISTORISCHE WERF VAN CHATHAM

Graafschap Kent wordt doorkruist door de rivier Medway. Aan de oever ligt Chatham en haar Dockyard. Eertijds de belangrijkste scheepswerf van de Britse Royal Navy, door de bouw en herstelling van ruim vijfhonderd militaire vaartuigen. Denk maar aan de vloot die de Spaanse Armada versloeg, de HMS Victory, waarmee Nelson in 1805 de Slag bij Tafalgar won of de schepen die ingezet zijn in de Falkland oorlog. Het bruiste van activiteiten in de voormalige droogdokken. Ze groeiden uit tot een immens gebouwencomplex.

Elke ruimte met zijn specifieke invulling: van productiehallen tot smidse, touwslagerij, schrijnwerkerij, de huisvesting voor de marineofficieren en andere hooggeplaatsten. Na een rijk verleden van meer dan 400 jaar sloot de werf in 1984. Nu leidt ze een nieuw leven als Historic Dockyard. Een vijfde van de oorspronkelijke site is ingericht als een grootschalige openluchtattractie. Alle aspecten van de scheepsbouw, herstelling en onderhoud komen daar aan bod. Van houten zeilers tot stalen stomers en duikboten. Een dag is gauw te kort. Zoveel valt er te zien en te beleven.





Onze sponsors

WANDEL DOOR DE TIJD OP EEN UITZONDERLIJKE SITE

In The Upper Mast House

staat een mooi historisch overzicht opgesteld. En het verhaal achter een merkwaardig stuk: de Chatham Chest. De kist dateert uit 1625 en was bedoeld om geld in op te bergen dat ingezameld werd voor zieke of gewonde zeelui. Om diefstal te voorkomen werden er 5 sloten op gezet en de sleutels daarvan werden toevertrouwd aan 5 verschillende officieren. Jaarlijks zouden er andere sleutelhouders / schatbewaarders zijn. Een doordacht anti-fraudesysteem dat echter niet heeft kunnen voorkomen dat het geld toch anders aangewend werd dan voorzien.

In de No.1 Smithery

meer bepaald in de Maritime Treasures Gallery loopt nog tot 31 mei 2015 een unieke tentoonstelling: The Untold Story. Een expo met prachtige schilderijen, miniaturen en tal van memorabilia. Ongeziene stukken zoals de kogel die Admiraal Nelson doodde, het originele boegbeeld van vlaggenschip de HMS Victory, een dwarsdoorsnede van schepen en de toedracht hoe ze paarden erin hesen en transporteerden overzee, kunstvoorwerpen door krijgsgevangenen gemaakt van been van geiten of schapen. Teveel om op te noemen.

Touw

is essentieel voor de scheepvaart. Al sinds 1618 wordt het vervaardigd in Chatham. De Victoriaanse apparatuur is nog steeds in gebruik. De touwslagerij is dan ook een populaire werkplaats op de site. Tijdens een fascinerende tour met gekostumeerde gidsen doorloop je het proces van touw maken, en kun je zelf aan de slag met traditionele gereedschappen en technieken.

In The Big Store

krijg je tekst en uitleg bij het hoofdstuk over de reddingsdiensten met een uitgebreide collectie reddingssloepen. Deze grootste loods van de Historic Dockyard is een architecturaal pareltje. Een kolossaal industrieel kunstwerk. Fotogeniek van gelijkvloers tot zolder.

Naast gebouwen kun je bij dit openluchtmuseum ook echte oorlogsschepen bezoeken die op de werf gebouwd of hersteld werden. Zoals de Victoriaanse driemaster, de HMS Gannet, een zeil- en stoomschip, waarvan de kiel volledig met koper werd beslagen om de houten wanden te beschermen tegen aantasting door wormen. In de torpedojager HMS Cavalier, gebouwd in 1944 en die dienst deed tot 1972, krijg je een goed beeld van het leven aan boord. Van slaapplek tot kombuis, van toiletpot tot radiokamer. Ook de diesel-elektrische onderzeeër HMS Ocelot is een bezoek waard. De 90 m lange duikboot werd ondermeer ingezet voor spionage opdrachten tijdens de koude oorlog.

FESTIVAL OF STEAM AND TRANSPORT

Op het plein voor de grote loods is er plaats voor actie en vermaak.
Nostalgische kermisattracties nodigen uit... Een draaimolen met schommels, een paardenmolen, een reuzenrad, kraampjes met hartige of zoete hapjes en tapjes.
Een parade van oude tractoren en even verderop een reeks stoommachines in werking. Mannen in tenue van weleer geven toelichting. Het brommen, het ratelen, een continue tak-tak-tak, de typische geur, de aanblik van deze toestellen… het maakt indruk.

OPZIJ, OPZIJ, OPZIJ, MAAK PLAATS, … OP DE ORIGINELE SPOORRAILS TUFT DE STOOMTREIN VOORBIJ.

We volgen hem tot aan een plein bij het water. Het fototoestel in de aanslag voor de gevarieerde collectie oldtimers die daar staat te blinken in de voorjaarszon. Motoren, bussen, hulpdienstwagens en personenauto’s uit diverse bouwjaren. Van originele stukken tot replica’s en miniaturen. Voer genoeg voor de liefhebbers van rijdend erfgoed.

BIJZONDERE ONTMOETINGEN
PURPLE MUSTANG

We ontmoeten er Robert Goudy en zijn echtgenote. Hun outfit spreekt voor zich: dit paar is verknocht aan Mustang. “Ik kocht hem 41 jaar geleden voor 400 pond ,” zegt Robert. De Mustang uit 1966 was toen 8 jaar oud. Een fotoalbum toont de fases van de metamorfose van de coupe. Van trieste roesthoop tot glimmend purperen blikvanger. Tiptop binnen en buiten. Uitgerust met bijzondere snufjes: de versnellingspook is de trekker van een geweer, de knop van de oliepeilstok is een dolk. “Robert gaat op zoek naar die dingen. In Amerika is meer keuze. En we reizen maar wat graag naar daar voor events. Dus slaan we twee vliegen in één klap”, lacht mevrouw Goudy. De unieke tint dankt de wagen aan een zilverkleurige lak die onder de ‘purple’ toplaag zit. Zilvergrijze decolijnen completeren het plaatje. Een persoonlijk dessin en met vaste hand geschilderd door de trotse Mustangeigenaar zelf. “Geen alcohol de avond voor dat hij aan het schilderen gaat”, knipoogt de echtgenote. Op onze vraag of het paradepaard ook een naam heeft, antwoordt ze: “Mussie”. En laten we daar nou niet verbaasd over zijn…

TRIUMPH MET JAGUAR ALLURES

Een paar rijen verder valt onze blik op een diepgroene Triumph GT6 Mark II met een ½ pint trailer. Daarachter een exacte kopie in mini-formaat. Een creatie van Mike en Sue Titchen. Het stel organiseert camping weekends toegesneden op oldtimerfans. Over zijn ‘folieke’ vertelt Mike: “4 maanden heb ik eraan gewerkt. Eerst een houten raamwerk gemaakt en daar dan alu over heen geplooid.”De achterkant van de miniatuurwagen is gemaakt van een Jaguar. “Een leuke interpretatie en aparte invulling van de bijnaam van deze tweezitter: a poor man’s Jag. “

KNIKKERKAST:
VINTAGE AMUSEMENT VOOR EEN PRIKJE

In de ‘speelhal’ staat een prachtig scala antieke slot machines opgesteld. Houten kasten met koperen beslag en fraai geëmailleerde of geschilderde platen. Stukken uit de collectie van Barry ‘The Penny Man’.
“Ik heb er zo’n 70-tal. En die werken nog allemaal”, zegt hij trots. “Je kon je vroeger geen pub indenken of er hing wel zo’n toestel aan de muur. Voor een penny kon je je geluk beproeven. Extra pennies rolden uit het gleufje als je won. Die werden dan weer meteen in de kast gestopt om verder te spelen. Ook waren er versies waar snoep uit kwam of zelfs sigaretten.
De munten die erin pasten zijn niet meer in omloop.” Of we ook eens een gokje willen wagen? Voor een nieuwe penny krijgen we van Barry een handvol oude munten. Daarbij vertelt hij over de geschiedenis van het geldstuk. Hij heeft ze in alle vormen en maten. Dat verklaart meteen hoe de man aan zijn naam komt.

STEAMPUNK MODE

Victoriaans met een industrieel tintje en fictieve elementen
Een kruising van technologie en romantiek zo kun je deze stijl het best omschrijven. Heren met hoge hoed, lange mantels of militaire jassen, rijbroek en laarzen. Hoeden versierd met veren, kralen en kant, hoepelrokken, corsetten, of hemd met bolero en rijglaarsjes voor de dames. De steampunk modelijn wordt getypeerd door een overvloed van bruin leer, tandwielen, klinknagels, knopen en gespen. Wandelstokken, kantparasols, zakhorloges, handschoenen en reticules – de tabakzak die later als tasje gebruikt werd – elegante accessoires die de markante silhouetten completeren.

HOP ON THE TRAIN VOLKSVERHUIS VAN PLUKKERS

Over spoorverkeer en meer bepaald stoomtreinen valt heel wat te vertellen. We raakten aan de praat met Graham Sivyer van de Kent & East Sussex Railway. Hij nodigt ons uit voor hun event in mei. Dat staat geheel in het teken van de 70ste verjaardag van de bevrijding. En de rol die treinen speelden bij het vervoer van de duizenden manschappen die vochten voor vrijheid en vaderland. Als hij hoort van onze roots wordt meteen de link gelegd naar het geroemde vloeibaar exportproduct en het ingrediënt hop. In de gouden eeuw van de hop-industrie werden extra treinen ingelegd voor de plukkers. Want voor het oogsten waren heel wat handen nodig. “Je kunt gerust spreken van een ware volksverhuis van seizoensarbeiders.”

HONING EN APPELS IN HET GLAS

De regio is gekend als de Tuin van Engeland. De Kentse appelboomgaarden zorgen voor lekkers in het glas. Tijd om te klinken op een beroemde alcoholische versnapering uit de streek: cider. Een Festival dat de oudheid bezingt… Daar mag mede of honingwijn natuurlijk niet ontbreken. Een zoet proevertje dat we tot dan alleen kenden van Broeder Tuck, de lijvige frater uit de Robin Hood verhalen.

MINIATUURMODELLEN EN MILLIMETERWERK

Het bouwen en schilderen van modellen op schaal, het is een precisiewerk. Dat werk is te zien in op de stands in de No. 1 Smithery. Piepkleine figuurtjes van schepen, auto’s, vliegtuigen, …
Sommige zo klein dat je enkel met een vergrootglas ziet wat er uitgebeeld wordt. Een bootje van nog geen centimeter. Als je met de loep kijkt zie je dat er mensen in zitten. De artiest die dit kunstwerk in mini-formaat neerzette lacht. “Een uit de hand gelopen hobby. Wie het kleine niet begeert, is het grote niet weerd. En dus ben ik nu met veel plezier bezig aan een super-super-super-kleine creatie: een sloepje. Let op de man links vooraan. Zie je de veer op zijn hoed?”

TRADITIONELE KLANKEN

Wie denkt dat het betere benenwerk enkel voorbehouden is voor Sir Bradley Wiggins… Van dansen en muziek kennen ze ook wat over the Channel. Accordeon, trommelkast, fluit, viool, … worden aangevuld door het wapperen van zakdoeken, het tikken van stokken en zwaarden en rinkelende belletjes. Met groepen als Steampunk Morris kun je onmogelijk blijven stilstaan. Je handen gaan automatisch over in klapmodus en met je voeten tap je ritmisch mee op de tonen van folk.

VOETJES VAN DE VLOER OP MUZIEK UIT HET INTERBELLUM

De kranten kopten: ” Lucky Lindy hops Atlantic” toen Charles Lindbergh in 1927 voor het eerst solo en non-stop de Atlantische Oceaan overvloog. Van vreugdesprong tot dansstijl, da’s de Lindy hop. Een swing die Keighley en Lee Willmore perfect beheersen. “Met de herdenking van de oorlog zien we een heuse revival van muziek en dans uit de jaren ’40,” vertellen ze. Het stel zwiert over de vloer in outfit uit de tijd van toen. Ze behoren tot een groep die optreedt bij diverse gelegenheden in de streek. “Dansen is intenser dan sporten in een gymclub en bovendien veel leuker door de sociale contacten. “

Tekst: Karina Ramaekers
Foto's: Herbert Billen